Trước hết, chúng ta cùng xác định chúng ta học tiếng Nga cũng như bất kỳ tiếng nước ngoài khác để làm gì? – 2 từ “GIAO TIẾP”, dù các bạn đang là học sinh hay sinh viên hay các bạn đứng ở bất kỳ cương vị nào. Những điểm số trên lớp chỉ đánh giá 1 phần rất nhỏ khả năng nắm bắt ngôn ngữ của bạn. Đánh giá 1 người học tốt tiếng hay không, người ta dựa vào 4 tiêu chí “NGHE, NÓI, ĐỌC, VIẾT”, có nghĩa là thứ nhất, người học có khả năng nghe hiểu các thông tin được truyền đạt qua các phương tiện như radio, tivi, hay truyền miệng; thứ hai, có khả năng thực hiện tốt các hoạt động giao tiếp trong cuộc sống hàng ngày, biết thể hiện các quan điểm cá nhân bằng ngôn ngữ đang học; thứ ba, có khả năng đọc hiểu thông tin trên những tài liệu như sách, báo, tạp chí,…bằng ngôn ngữ đang học; và thứ tư, có khả năng viết tiểu luận đúng chuẩn mực ngữ pháp. Các bạn có thể hình dung 1 người nghe nhưng không hiểu thì giống như bị điếc, không biết nói thì giống như bị câm, không biết đọc thì cũng sẽ không biết viết, như vậy thì không khác gì mù chữ rồi. Do vậy thiếu 1 trong những kỹ năng trên thì người học không thể giao tiếp hay tiếp nhận thông tin 1 cách bình thường được. 1. Khác về Triết lý cuộc sống
Khi nhìn nhận hay giải quyết vấn đề gì đó, người Nga cũng như người châu Âu, thường đề cập thẳng vào vấn đề. Họ đi thẳng vào cái mà họ cần nói đến, không giống như người Á Đông thường tiệm cận từ xa đến gần, từ xung quanh rồi mới đến bản chất.
Người Nga có 2 câu nói khác nhau, “безнравственный поступок” và “аморальный поступок”, nhưng chúng đều dịch là “hành động vô đạo đức”. Về đạo đức, tiếng Nga có 2 khái niệm khá khác nhau là “Нравственность” và “Мораль” (gần như “Đạo lý” trong tiếng Việt). Họ rạch ròi vậy, nên trong cuộc sống, nhất là dưới sự tác động của kinh tế thị trường hiện nay, những phạm trù đạo đức của họ đứng vững, không bị những gì thuộc về vật chất tác động để hạ thấp ngưỡng đạo đức trong xã hội.
Ngày nay, người Nga vẫn nói sao làm vậy. Điều này như một thói quen “bẩm sinh” đã xuất hiện từ rất lâu trong con người Nga. Họ nói gì thì sẽ làm y như thế, không tìm cách “biến tấu” để xử sự tối ưu có lợi cho mình. Từ đó mới xuất hiện thành ngữ “Nga ngố” để chỉ người Nga, và khá phổ biến cho đến nay.
Theo cảm nhận của Việt Kiều tại Nga qua hàng chục năm sống tại Nga và vài năm thực tế làm việc tại Việt Nam, có thể coi ngưỡng đánh giá đạo đức của Việt Nam ta hiện nay và Nga khác nhau 1 bậc.
Nếu ta coi là “Khôn ngoan” thì người Nga coi là “Xảo trá”;
3. Khác về tính cách
Nếu ta coi là “Xảo trá” thì với người Nga là “Lừa gạt”;
– Trung thực trong suy nghĩ, lời nói và việc làm
Nếu ta coi là “Lừa nhau” là điều bình thường diễn ra hằng ngày trong cuộc sống thì người Nga coi đó là “Lừa gạt mức độ hình sự và phải đi tù”.
Người Nga và người Việt cũng khác nhau rất nhiều về tính cách. Đặc biệt là những tính cách sau:
– Lòng trắc ẩn trong suy nghĩ và hành động
Với họ, việc giữ lời hứa và làm đúng những gì đã hứa, đã giao ước là đánh giá chuẩn mực khi nhìn nhận con người, dù là trong bất cứ mối quan hệ nào, từ gia đình, láng giềng, bạn bè hay đồng nghiệp. Còn đối với ta, ngay từ những năm 80 đã có câu: “Quân tử nhất ngôn là quân tử dại, quân tử nói lại là quân tử khôn.”
4. Khác về cách nói
Do đó, ngày nay, cách ứng xử của ta rất khác biệt với họ. Cần lưu ý việc giữ trung thực khi giao tiếp hay giao ước với người Nga, nếu ta không muốn bị đánh giá thấp phẩm chất của mình.
Chúng ta đều biết, lòng trắc ẩn phát sinh từ chính lương tâm (chân tâm) của con người. Người Nga coi Отзывчивость (lòng trắc ẩn, cảm thông…) là quà tặng của Thượng đế cho dân tộc Nga, là vũ khí chiến thắng cái độc ác. Họ tỏ lòng trắc ẩn với một ai hay một điều gì đó, đó là lương tâm thực sự của họ, không giả tạo, xảo trá, không hề lừa lọc, nịnh bợ ai. Đó là bài học mà chúng ta cần học tập từ người Nga, để áp dụng vào cuộc sống và để không phạm sai lầm khi giao tiếp và làm việc với người Nga.
Học tiếng Nga qua các diễn đạt ngắn gọn của người Nga
Tiếng Việt là ngôn ngữ tượng hình, giàu âm hưởng và diễn đạt hình tượng nên việc dùng hơi thái quá trong tiếng Việt cũng là chuyện bình thường. Nhưng với tiếng Nga thì sự chặt chẽ, súc tích, diễn cảm của khiến cho đôi khi, nếu chuyển nguyên văn tiếng Việt sang tiếng Nga thì dễ bất cập, không bình thường.
Ví dụ một số cụm từ không thể dịch sát nghĩa sang tiếng Nga
– “Cộng đồng” trong câu “Vì sức khỏe cộng đồng” theo nghĩa tiếng Việt là toàn thể mọi người trong xã hội, nhưng nếu dịch là “Сообщество” thì sẽ sai vì “Сообщество” trong tiếng Nga để chỉ 1 nhóm gắn bó nào đó trong xã hội.
– “Dân sinh” khi nói “Xây dựng cầu dân sinh”. Thú thật, không biết dịch thế nào cho đúng, vì trừ cầu quân sự ra thì cầu nào chẳng phục vụ cho cuộc sống của nhân dân?!
– Nếu chuyển “Xã hội hóa Y tế” sang tiếng Nga thì gặp vấn đề là tiếng Nga không có khái niệm đó. Nếu dịch theo bản chất là “приватизация” (tư nhân hóa) thì sẽ bị phê bình là thiếu quan điểm.
5. Khác về quan niệm sống, lối sống
Không chỉ tính cách mà lối sống giữa người Việt Nam và người Nga cũng có sự khác biệt.
Ở Nga, ở các bến tàu, bến xe, nhà chờ, việc gửi đồ đạc nhờ người hành khách cùng ngồi chờ với mình để mình có thể đi việc riêng vài phút là chuyện bình thường. Nhưng ở Việt Nam thì tuyệt đối không được.
Hiểu thêm về người Nga giúp học tiếng Nga tốt hơn
Ở Nga, bà con ở nơi khác đến thăm và ở lại nhà của chủ nhà được coi là vinh dự, thể hiện sự gắn bó dòng tộc. Ở Việt Nam ta thì nên thuê khách sạn rồi đến thăm sau thì tốt hơn.
Tags: học tiếng Nga giao tiếp, học tiếng Nga, người Nga, học tiếng Nga bồi, học tiếng Nga cho người Việt, tự học tiếng Nga, cách học tiếng Nga, tính cách người Nga, người Nga và người Việt, văn hóa người Nga, phong cách sống của người Nga.
Ở vùng quê Nga, khi con cái có gia đình mà ở bố mẹ, bố mẹ thường làm thêm căn nhà nhỏ để ở, còn con cái sống trong căn nhà của họ. Ở ta thì không gặp như vậy, dù ta thường có quan niệm “bố mẹ hy sinh vì con cái”.
Học tiếng Nga giao tiếp qua tính cách người Nga không chỉ để giao tiếp đơn thuần, mà còn là học tập những quan niệm, phẩm chất tốt đẹp của họ. Tìm hiểu văn hóa và con người Nga mang lại bài học và sự phong phú kiến thức, giúp việc học tiếng Nga thêm thú vị.